Kütüphane Yönergesi

Kütüphane Yönergesi

ANKARA HACI BAYRAM VELİ ÜNİVERSİTESİ
KÜTÜPHANE YÖNERGESİ

BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Amaç
MADDE 1- (1) Bu yönergenin amacı, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Kütüphanelerinin yönetim, görev ve çalışma esasları ile kullanıcıların kütüphanelerden yararlanma koşullarını belirlemektir.

Kapsam
MADDE 2- (1) Bu yönerge, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Merkez Kütüphanesi ile birim kütüphanelerini kapsar.

Dayanak
MADDE 3- (1) Bu yönerge 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 14 üncü maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar
MADDE 4- (1) Bu yönergede geçen terim ve kısaltmalardan;
a) Üniversite/AHBVÜ: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesini,
b) Rektör: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Rektörünü,
c) Rektörlük: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Rektörlüğünü,
ç) Genel Sekreter: Üniversite Genel Sekreterini,
d) Komisyon: AHBVÜ Kütüphane Komisyonunu,
e) Daire Başkanı: AHBVÜ Kütüphane ve Dokümantasyon Daire Başkanını,
f) Daire Başkanlığı: AHBVÜ Kütüphane ve Dokümantasyon Daire Başkanlığını,
g) Kütüphane/Kütüphaneler: AHBVÜ Kütüphane ve Dokümantasyon Daire Başkanlığına bağlı tüm kütüphaneleri,
h) Kütüphaneci: Lisans eğitimini üniversitelerin ilgili bölümlerinde tamamlamış ve bu kadroya atanmış personeli,
ı) Kullanıcı: Üye olsun ya da olmasın kütüphane bilgi kaynaklarından yararlanan herkesi,
i) (Değişik: AHBVÜ Senatosunun 13/06/2019 tarihli, 08 sayılı toplantısı, 2019/34 sayılı karar) Üye: AHBVÜ'de akademik, idari ve diğer personel ile ön lisans, lisans, lisansüstü öğrencileri ve değişim programları veya ikili sözleşmeler sonucu üniversiteye belirli bir süre için gelen öğrenci, akademisyen ve diğer kurum ve kuruluş personellerinden Daire Başkanlığına üyelik için başvuruda bulunanları,
j) Bilgi Kaynağı: Kütüphane koleksiyonunda bulunan basılı (kitap, dergi, tez, danışma kaynağı vb.), elektronik (veri tabanları, e-dergiler, e-kitaplar, e-tezler vb.) ve görsel-işitsel (CD, DVD, VCD, vb.) tüm kaynakları,
k) Materyal: Kütüphanelerde kullanılan her türlü bilgi kaynağını,
l) KİTS (ILL): Kütüphaneler arası İşbirliği Takip Sistemini (Internetional Library Loan),
m) TÜBESS: Türkiye Belge Sağlama ve Ödünç Verme Sistemini, ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM
Kütüphanelerin Kuruluş, Örgütlenme ve Yönetimi

Kütüphanelerin kuruluşu
MADDE 5- (1) Kütüphaneler, üniversitenin eğitim-öğretim ve araştırma-geliştirme ihtiyaçları doğrultusunda yayın koleksiyonu oluşturan, düzenleyen ve elverişli yararlanma ortamında hizmet sunmayı hedefleyen, organize, kullanıcı, çözüm ve detay odaklı, akademik üretim sürecinin içerisinde yer alan bilgi merkezleridir.
(2) Üniversite kütüphanesinin, tek merkezi kütüphane olarak kurulması ve örgütlenmesi; kütüphane hizmetlerinin de merkezi kütüphane tarafından yürütülmesi esastır. Üniversite’ye ait farklı yerleşkelerde merkez kütüphaneye bağlı olarak Rektörlük Makamının oluru ile şube kütüphaneleri kurulabilir.

Kütüphanelerin yönetimi
MADDE 6- (1) Kütüphaneler Daire Başkanlığı tarafından yönetilir ve koordine edilir.
(2) Üniversitedeki kütüphane hizmetleri, bu yönerge hükümleri çerçevesinde Daire Başkanlığı tarafından yürütülür.
(3) Kütüphane hedeflerinin belirlenmesi ve politikalarının oluşturulması konusunda kütüphane yönetimine tavsiyede bulunmak üzere “Kütüphane Komisyonu” kurulur.

Daire Başkanının görev ve yetkileri
MADDE 7- (1) Kütüphane ve Dokümantasyon Daire Başkanlığının yöneticisi ve temsilcisi olan Daire Başkanının görev ve yetkileri şunlardır:
a) Kütüphane hizmetlerinin geliştirilerek sürdürülmesi için stratejik hedef ve planları yapmak, ödenek ve personel ihtiyacını belirleyerek Genel Sekreterliğe öneride bulunmak.
b) Kütüphane hizmetlerinin aksamadan yürütülebilmesi için gerekli personel kadrosunu oluşturmak, yönetimi ve iş bölümünü sağlamak ve denetim görevini yerine getirmek.
c) Kütüphanelerde teknik ve kullanıcı hizmetlerinin standardizasyonunu sağlamak; bu hizmetlerin gereği olan bilgi teknolojilerinin kütüphanelerde kurulması ve işletilmesini koordine etmek.
ç) Akademik birimler ile işbirliği kurarak, eğitim-öğretim ve araştırma faaliyetleri için gerekli olan bilgi kaynakları ihtiyacını belirlemek ve bu kaynakların kütüphane koleksiyonuna katılmasını sağlamak.
d) Gerektiğinde kütüphanecilik eğitimi gören öğrencilerle, üniversitemizde eğitim gören öğrencilere staj ve uygulama çalışmaları yaptırılmasını sağlamak.
e) Engelli öğrencilerin kütüphane ve okuma salonlarından maksimum düzeyde yararlanabilmesi ve gerekli kaynaklara erişebilmesi için gerekli tüm tedbirleri oluşturmak.
f) Merkez ve birim kütüphanelerinin eşgüdüm ve işbirliği içinde çalışmalarını sağlamak ve bu amaçla mesleki kurslar açmak, eğitim programları düzenlemek.
g) Yurtiçinde ve yurtdışında mesleki alanlarda düzenlenen seminer, sempozyum ve konferans gibi toplantılara katılmak, mesleki organizasyonlarda AHBVÜ Kütüphanelerini temsil etmek.
ğ) Kütüphane faaliyetleri ile ilgili altı 6 ayda bir rapor hazırlayıp Genel Sekreterliğe sunmak.
h) Bu Yönerge hükümlerinin gerektirdiği görevleri veya Amirleri tarafından Kütüphane ile ilgili verilen diğer görevleri yerine getirmek.
Kütüphane Komisyonunun oluşumu ve görevleri
MADDE 8- (1) Kütüphane Komisyonu; Kütüphane ve Dokümantasyon Daire Başkanlığının bağlı olduğu Rektör Yardımcısının başkanlığında seçilen üç (3) öğretim üyesi ve Daire Başkanından oluşur.
(2) Komisyon, yılda en az bir kez toplanır. Ayrıca gerek görüldüğü hallerde de toplanabilir. Komisyonunda alınan kararlar Rektörlük Makamının onayı ile yürürlüğe girer.
(3) Kütüphane Komisyonunun görev ve yetkileri şunlardır:
a) Üniversite Merkez Kütüphanesinin hedefini ve temel politikalarını belirlemek.
b) Kütüphanenin materyal alımındaki öncelikleri, teknoloji kullanımı ve benzeri konulardaki yeniliklerin uygulanması ile ilgili çalışmalar yapmak.
c) Başkanlığın alınmasını istediği materyallerle, fakülte, enstitü ve yüksekokullarda görev yapan öğretim elemanları tarafından önerilen elektronik, basılı ve süreli yayınların alınmasına karar vermek.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Kütüphane Hizmetleri

Teknik hizmetler
MADDE 9- (1) Teknik Hizmetler, kütüphane bilgi kaynaklarının sağlanmasından, kullanıcıya sunulacak duruma getirilmesine kadar yapılan işlemlerin tümünü ifade eder. Aşağıda belirtilen faaliyetler bu hizmet kapsamındadır.

a) Eğitim, öğretim ve araştırmalarda ihtiyaç duyulan basılı, elektronik, görsel-işitsel formlardaki bilgi kaynaklarını seçmek ve satın almak, abonelik, bağış ya da değişim yoluyla sağlamak.
b) Sağlanan bilgi kaynaklarını uluslararası standartlara uygun kataloglama ve sınıflama sistemlerine uygun olarak düzenlenmek ve kullanıcının yararlanmasına hazır hale getirmek.
c) Akademik birimlerden gelen istekler doğrultusunda elektronik kaynak koleksiyonu oluşturmak, kullanıcıların en hızlı ve kolay biçimde erişebilmesi için gerekli hizmet platformunu sağlamak ve sürdürmek, kullanıcılardan gelen soruları cevaplamak, duyuru ve bilgilendirmeler yapmak, elektronik kaynaklar alanındaki son gelişmeleri izlemek.
ç) Üniversitede eğitim ve öğretimi destekleyecek ve yardımcı olacak süreli yayın koleksiyonunu oluşturmak üzere süreli yayınları seçmek, satın almak, kataloglamak ve belli bir düzen içinde kullanıma sunmak.
d) Üniversitede hazırlanmış ve enstitüler tarafından kütüphaneye gönderilmiş olan yüksek lisans ve doktora tezlerini kataloglamak, teknik işlemlerini yapmak ve belirli bir düzen içinde kullanıma sunmak.
e) Kütüphane basılı ve elektronik koleksiyonundan ve hizmetlerinden yararlandırmak, bilimsel araştırma yöntem ve teknikleri, bilimsel bilgiye erişim, bilgi okuryazarlığı konularında kullanıcı eğitimleri düzenlemek, basılı ve/veya elektronik eğitim materyallerini hazırlamak.
f) Bilgi kaynaklarının onarımı ve ciltlenmesi işlemlerini gerçekleştiren birimdir.




Kullanıcı hizmetleri
MADDE 10- (1) Kullanıcı hizmetleri; bilgi kaynaklarından ve kütüphanelerden kullanıcıların en verimli şekilde yararlanmalarını sağlayan, kütüphane hizmetlerinin tanıtılması ve bu hizmetlerden yararlanmanın yaygınlaştırılması için Üniversite içine ve dışına yönelik seminer, konferans ve yayın yollarıyla kullanıcılar ile iletişim sağlanması hizmetlerini kapsar. Aşağıda belirtilen faaliyetler bu hizmet kapsamındadır.
a) Kütüphane koleksiyonunun kullanımı ve verilen hizmetlerden yararlanma konularında gelen soruları yanıtlamak, gerektiğinde ilgili kütüphane birimine yönlendirmek, kullanıcıları bilgilendirmek, yol göstermek, sözlü, yazılı ve sanal kanallardan kütüphanenin ve hizmetlerinin tanıtımını yapmak.
b) Ödünç vermeye konu olabilen kütüphane bilgi kaynaklarının kütüphane içi ve dışı dolaşımını sağlamak ve denetlemek.
c) Araştırmacılarımıza araştırma ve eğitim çalışmaları için gerekli olan ancak kütüphanede bulunmayan kitap ve benzeri bilgi kaynaklarını diğer kütüphanelerden sağlamak ve bu iş için gerekli olanakları hazırlamak.
ç) Eğitim, öğretim ve araştırmayı destekleyecek görsel-işitsel araç ve gereçleri seçmek, sağlamak, çoğaltmak, belli bir düzen içinde hizmete sunmak ve bakımını yaptırmak.
d) Kütüphane koleksiyonundaki basılı yayınlardan, kullanıcıların isteği doğrultusunda ve yayınların telif hakları göz önünde bulundurularak, çoğaltmak ve sayısallaştırmak.
e) Kullanıcıları, kütüphane basılı ve elektronik koleksiyonundan ve hizmetlerinden yararlandırmak, bilimsel araştırma yöntem ve teknikleri, bilimsel bilgiye erişim, bilgi okuryazarlığı konularında kullanıcı eğitimleri düzenlemek, basılı ve/veya elektronik eğitim materyallerini hazırlamak.

Çalışma Saatleri
MADDE 11- (1) Kütüphanenin açılış ve kapanış saatleri ve buna bağlı olarak personelin çalışma saatleri Kütüphane ve Dokümantasyon Daire Başkanlığının önerisi doğrultusunda Rektörlük onayıyla belirlenir.
(2) Kütüphane görevlileri, belirlenen saatlerde ve sayım, ilaçlama, tadilat vb. faaliyetlerin yürütüldüğü dönemlerde, kullanıcıları açık olan bölümlere yönlendirmeye veya belirlenen kapanış saatinde dışarı çıkarmaya yetkilidir.
(3) Çalışma saatleriyle ilgili değişiklik web sayfasında yayınlanır ve e-posta aracılığıyla kullanıcılara duyurulur.


DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Üyelik ve Kütüphane Hizmetlerinden Yararlanma

Üyelik
MADDE 12- (1) (Değişik: AHBVÜ Senatosunun 13/06/2019 tarihli, 08 sayılı toplantısı, 2019/34 sayılı karar) AHBVÜ akademik personeli, öğrencileri, idari ve diğer personel ile değişim programlarıyla, özel anlaşma ve ikili sözleşmelerle gelen akademik-idari, kurum ve kuruluşların personeli ve öğrenciler kütüphanenin doğal üyesidirler ve tüm kütüphane hizmetlerinden yararlanabilirler.
(2) Birinci fıkrada belirtilen kategoriye girmeyen kullanıcılar kütüphaneye üye olamazlar; ancak kütüphane hizmetlerinden kütüphane fiziki alanı içinde yararlanabilirler.
(3) Üyeler, kimlik ve iletişim bilgilerinde değişiklik olduğu zaman kütüphaneye bilgi vermekle yükümlüdür. Aksi durumda, üyeler ile iletişim kurulamamasından doğacak yaptırımlardan Daire Başkanlığı sorumlu değildir.

Kütüphane kullanım kuralları
MADDE 13- (1) Kullanıcılar, aşağıda açıklanan kurallar uyarınca kütüphaneyi kullanabilirler.
a) Kullanıcılar kütüphane bilgi kaynaklarından yararlanırken, 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uymakla yükümlüdür. Ulusal ve uluslararası kanunlarda korunan fikri mülkiyet ve diğer haklara ilişkin ihlallerden kullanıcılar münferiden sorumludur.
b) Üyeler, kütüphaneye ait bilgi kaynaklarını kütüphane otomasyon programı üzerinden işlem yapmadan kütüphane dışına çıkaramazlar. Aksi durumda haklarında disiplin işlemleri yapılır. Üye olmayan kullanıcılar için hukuki işlem başlatılır.
c) Üyeler iletişim bilgilerini vermek ve güncel tutmakla yükümlüdürler. Kullanıcının e-posta değişikliğini bildirmemesi halinde, mevcut e-postasına yapılan her türlü bildirim geçerli sayılır.
ç) Kullanıcılar, kişisel her türlü eşyalarından sorumludur. Kaybolan ya da çalınan eşyalardan Daire Başkanlığı sorumlu değildir.
d) Kütüphanedeki bilgisayarlar, sadece eğitim-öğretim ve araştırmaya yönelik amaçlar için kullanılır.
e) Kullanıcılar, kişisel elektronik araçlarını etik dışı amaçlar için kullanamazlar ve diğer kullanıcıları rahatsız edemezler.
f) Kullanıcılar çalışma alanlarında, ilave oturma alanı oluşturamazlar.
g) Kütüphane kullanım kurallarına uyulmaması durumunda kullanıcı, kütüphane personelinin uyarılarını dikkate almakla yükümlüdür.
ğ) Kütüphane bilgi kaynaklarına ve eşyalarına (bilgisayar, sandalye, masa v.b.) zarar veren kullanıcı hakkında gerekli yasal işlem yapılmak üzere Rektörlük Makamına bildirilir.
h) Bilgi kaynaklarının, izinsiz olarak kütüphane dışına çıkartılması ya da çıkartılmaya teşebbüs edilmesi durumunda, bu eylemde bulunan kullanıcı hakkında gerekli yasal işlem yapılmak üzere Rektörlük Makamına bildirilir.
ı) Kullanıcılar, bu Yönergede bulunan genel kuralların yanında, Daire Başkanlığı tarafından belirlenen kütüphane kurallarına uymakla yükümlüdür.

Ödünç verme ve iade
MADDE 14- (1) Kütüphane bilgi kaynakları (15. madde hükümleri hariç), aşağıda belirtilen kurallara göre üyelere ödünç verilir.
a) Ödünç verme ve iade işlemleri görevli personel veya ödünç istasyonu cihazı ile yapılır. Selfcheck cihazında yapılan işlemlerde alınan fişlerin saklanması mecburidir.
b) Kütüphane bilgi kaynaklarını ödünç alan kişi, bunları özenle kullanmak ve ödünç verme süresi sonuna kadar iade etmekle yükümlüdür.
c) Üyeler bilgi kaynaklarını ödünç alırken, kimlik kartlarını göstermek zorundadırlar.
ç) Başka bir üyenin kimlik kartıyla ödünç alınamaz ve süre uzatma işlemi yapılamaz
d) Üyelerin ödünç alabilecekleri bilgi kaynağı sayısı ve süreleri Daire Başkanlığı tarafından belirlenir. Buna göre:
Akademik personel: 10 kitap, 30 gün
İdari personel: 5 kitap, 15 gün
Yüksek lisans/Doktora öğrencisi: 5 kitap, 15 gün
Lisans/Ön lisans öğrencisi: 5 kitap, 15 gün ödünç alabilirler.
e) Üyeler, ödünç aldıkları bilgi kaynaklarını kütüphane ödünç biriminden ya da kendi kullanıcı kodu ile kütüphane otomasyon sistemi üzerinden, iki (2) kez uzatabilir.
f) Üyeler, başka üye üzerinde bulunan bilgi kaynaklarını, sistem üzerinden ayırtma işlemi yapabilir. Ayırtma işlemi üç (3) gün geçerlidir. Bu süre içinde ödünç alınmazsa ayırtma işlemi sona erer.
g) İade tarihi geçmiş ve başka bir üye tarafından ayırtılmış bilgi kaynaklarının süresi uzatılamaz.
h) Üzerinde gecikmiş kütüphane bilgi kaynağı bulunan üye, bunu iade etmeden ve gecikme cezasını ödemeden yeni bir bilgi kaynağı ödünç alamaz veya süre uzatma işlemi yapamaz.
ı) Kütüphane yönetimi, gerekli gördüğü durumlarda iade tarihini beklemeksizin ödünç alınmış bilgi kaynaklarının iadesini isteme hakkına sahiptir. Üye, istenen bilgi kaynağını, en geç üç (3) gün içinde kütüphaneye teslim etmelidir. Belirtilen süre sonunda iade etmeyen üyelerin ödünç alma hakkı, bir (1) ay süre ile dondurulur.
i) Üyelere, kütüphane otomasyon sistemi tarafından, ödünç aldığı bilgi kaynaklarını iade tarihine üç (3) gün kala, otomatik olarak uyarı e-postası gönderilir. Ancak kütüphaneden ödünç alınan bilgi kaynaklarının iade tarihlerinin takibi üyeye aittir. Gönderilen e-postaların üyeye ulaşmamış olması, gecikmeden kaynaklanan yaptırımların uygulanmaması için neden olarak kabul edilmez.
j) Kütüphane üyesi olmayan kullanıcılar, bilgi kaynaklarını ödünç alamazlar; ancak kütüphane içerisinde faydalanabilirler.

Ödünç verilemeyen kütüphane bilgi kaynakları
MADDE 15- (1) Aşağıda belirtilen kütüphane bilgi kaynakları ödünç verilemez:
a) Danışma kaynakları (sözlük, ansiklopedi, el kitabı, vb.),
b) Süreli yayınlar,
c) Tezler,
ç) Nadir eserler,
d) Haritalar, atlaslar,
e) Ayırtılmış yayınlar,
f) Daire Başkanlığınca belirlenen ve kütüphane dışına çıkarılmasında sakınca bulunan (tek nüsha ya da baskısı tükenmiş vb.) diğer materyaller.
(2) Ödünç verilmeyen bilgi kaynaklarından sadece kütüphane içinde ve gerektiğinde bir görevlinin gözetiminde yararlanılabilir.

Kütüphaneler arası ödünç verme (ILL)
MADDE 16- (1) ILL hizmeti, kütüphane kullanıcısına araştırma ve eğitim çalışmaları için gerekli olan, ancak kütüphanede bulunmayan bilgi kaynağını, diğer üniversite kütüphanelerinden sağlamak ve bu iş için gerekli imkânları hazırlamaktır.
(2) Kütüphaneler arası ödünç verme hizmetinden yararlanma kuralları şunlardır:
a) Kütüphaneler arası ödünç verme hizmetinden akademik personel yararlanabilir.
b) ILL hizmetinden yararlanmak isteyen kullanıcı kütüphaneye gelerek ya da kütüphanenin e-posta adresinden istekte bulunabilir.
c) İsteklerin zamanında ve doğru bir şekilde karşılanabilmesi için, bilgilerin doğru ve eksiksiz bildirilmesi gerekir. Eksik ve yanlış bilgilerden doğacak hatalardan, istekte bulunan kullanıcı sorumludur. İsteği yapılacak yayın için başlık (kitap, makale adı vb.) yazar, yer numarası, yıl vb. gibi bilgiler yer almalıdır.
ç) Bilgilendirme notları kullanıcıların e-posta adreslerine gönderilir. Kullanıcıların e-posta adreslerindeki değişiklikleri, kütüphanenin ödünç verme bankosuna veya kutuphane@ahbv.edu.tr adresine bildirmeleri gerekir.
d) İstekte bulunulan kaynaklarda sağlayıcı kütüphanenin ödünç verme kuralları geçerlidir. Ödünç alınan kaynağın zamanında getirilmemesi, kaybedilmesi veya zarar görmesi durumunda kaynağın ödünç alındığı kütüphanenin kuralları uygulanır. Kullanıcı bu kurallara uymakla yükümlüdür.
e) Kaynak isteğinde bulunan kullanıcı, telif hakları doğrultusunda yayın kullanmayı ve istenen süre içinde iade etmeyi kabul etmiş sayılır. Üzerinde gecikmiş yayın veya gün cezası bulunan kullanıcı, bu cezaları ödemediği sürece, bu hizmetten yararlanamaz.
f) Kütüphaneler arası ödünç belge sağlama hizmeti aracılığı ile yapılan istekler sonucu doğacak tüm masrafları, istekte bulunan kullanıcı karşılar (kargo ücreti vb.).
g) ILL kapsamındaki kullanıcılar bir seferde en fazla 3 (üç) kitap için istek yapabilirler.
h) Diğer üniversiteden istenen kitabın ödünç verilebilir nitelikte olması gereklidir.
ı) İstekte bulunan kütüphaneye 30 (otuz) gün süreyle en fazla 3 (üç) adet kaynak gönderilir. Başka bir kullanıcı tarafından istenmediği takdirde alınan kaynakların süreleri en fazla bir defa uzatılır.

Gününde iade edilmeyen bilgi kaynakları
MADDE 17- (1) (Değişik: AHBVÜ Senatosunun 13/06/2019 tarihli, 08 sayılı toplantısı, 2019/34 sayılı karar) Ödünç aldığı kitap ve benzeri materyali en geç ödünç verme süresi sonunda iade etmeyen kişi, başkaca hiç bir işleme gerek bulunmaksızın süre sonunu izleyen günden itibaren geçen her gün için gecikme cezası ödemekle yükümlüdür.
(2) (Değişik: AHBVÜ Senatosunun 13/06/2019 tarihli, 08 sayılı toplantısı, 2019/34 sayılı karar) İade tarihini hatırlatmak kütüphanenin sorumluluğunda değildir. Ödünç alınan bilgi kaynaklarını zamanında iade etmek kullanıcının sorumluluğundadır.
(3) (Ek: AHBVÜ Senatosunun 13/06/2019 tarihli, 08 sayılı toplantısı, 2019/34 sayılı karar) Kitap gün cezalarının silinebilmesi için 1- 30 uncu güne kadar 1 (bir) kitap, sonrasında her 30 (otuz) güne 1 (bir) kitap bağışı olmak şartıyla bağış yapılır. Bağış; satın alınması istenen okuyucu kitap istek listelerinden seçilen kitaplardan olacaktır. Ceza ikiden fazla tekrarlandığında 1 (bir) dönem ödünç kitap verilmez.

Kaybedilen kütüphane bilgi kaynakları
MADDE 18- (1) Üye tarafından ödünç alınan kütüphane bilgi kaynağının kaybedilmesi ya da kullanılamayacak derecede hasar görmesi durumunda üyeden bilgi kaynağının aynısını sağlaması istenir. Eğer baskı dışı olması nedeni ile sağlanamıyor ise üye Daire Başkanlığının kendisine önereceği bilgi kaynağını almakla yükümlüdür. Temin edememesi halinde; bilgi kaynağını kaybeden veya hasara uğratan üyeye, Türkçe ve yabancı dildeki bilgi kaynakları ayrı ayrı değerlendirilerek her bir kaynak için kayıp cezası, güncel temin bedeli tahakkuk ettirilir. İade tarihi geçen kaynaklarda günlük gecikme cezası, üyeden ayrıca tahsil edilir. Kayıp cezası bedeli Üniversite Yönetim Kurulu kararı ile belirlenir.
(2) Aslının veya son baskısının kullanıcı tarafından temin edilerek kütüphaneye teslim edilmesi halinde bilgi kaynağı kayıp hükmünden çıkar.
(3) Bir yıl süresince raftaki yerinde ulaşılamayan bilgi kaynakları için “kütüphane çalışanlarının hiçbir kusuru olmadan kaybedilmiş” gibi işlem görür.

Kütüphaneler arası ödünç verme cezaları
MADDE 19- (1) Kütüphaneler arası ödünç verme yoluyla gelen bilgi kaynaklarına ilişkin cezalar, kütüphane koleksiyonundaki kaynaklarla ilgili cezaların iki katı olarak tahakkuk ettirilir.

Tahsilat
MADDE 20- (1) Bu Yönergede hüküm altına alınan cezalarla ilgili tahsilatlar, Daire Başkanlığı tarafından makbuz karşılığı yapılır ve yapılan tahsilat her yıl Maliye Bakanlığı tarafından Parasal Sınırlar ve Oranlar Hakkında Genel Tebliğ ekinde belirlenen yedi günlük süre beklenilmeksizin muhasebe birimi veznesine teslim edilmesi gereken tahsilat tutarını aşması ve her halükarda haftanın son iş günü Üniversitemiz banka hesabına yatırılır.

Cezalara İtiraz
MADDE 21- (1) Bu Yönergede hüküm altına alınan cezalarla ilgili yapılan yazılı itirazlar, Daire Başkanlığı tarafından 3 gün içerisinde incelenir. Sonuç, gerekçesiyle birlikte 15 gün içerisinde itiraz sahibine tebliğ edilir.

İlişik Kesme
MADDE 22- (1) Sözleşmeli ve geçici olarak üniversitemizde bulunanlar da dahil olmak üzere üniversiteden emeklilik, istifa, nakil, mezuniyet veya başka nedenlerle ayrılanlar, ilişik kesme belgelerini Daire Başkanlığına imzalatmak zorundadır. Üyeler, ödünç aldıkları bilgi kaynaklarını iade etmedikleri ve varsa para cezalarını ödemedikleri sürece ilişik kesme belgeleri imzalanmaz.
(2) Ödünç aldığı bilgi kaynağını iade etmeksizin herhangi bir nedenle üniversiteden ayrılan üyenin kimlik bilgileri, hakkında yasal işlem yapılmak üzere Rektörlük Makamına bildirilir.

Elektronik Kaynakların Kullanımı
MADDE 23- (1) Kütüphanenin abone olduğu elektronik kaynakların kullanımında aşağıdaki kurallara uyulur:
a) Elektronik kaynaklara üniversite yerleşkeleri dışından sadece AHBVÜ mensupları erişebilir.
b) Erişim bilgileri AHBVÜ mensupları dışındaki kişilerle paylaşılamaz.
c) Elektronik kaynaklardan, çeşitli yazılımlar kullanılarak çok sayıda yayın kopyalanamaz veya sistematik biçimde kişisel bilgisayarlara ya da harici belleklere indirme yapılamaz.
ç) Elektronik kaynaklardan indirilen makale, kitap, tez, vb. dokümanların bir bölümü ya da tamamı, veri depolama araçları ya da e-posta listeleri aracılığı ile dağıtılamaz ve Üniversite dışındaki kişi ya da kurumlara gönderilemez.
d) Birinci fıkrada belirtilen kurallara uymayan kullanıcıların sisteme erişimleri kısıtlanabilir, ihlal yükümlülüğünden doğacak maddi cezalar için kullanıcılara rücu edilir.



BEŞİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler

Genel koleksiyon politikası
MADDE 24- (1) Genel koleksiyon politikası; koleksiyon geliştirme, yenileme ve koleksiyonun genişletilmesi faaliyetleridir. Kütüphane koleksiyon geliştirme politikası üniversitenin eğitim, öğretim, araştırma alanları ve kültürel ihtiyaçları doğrultusunda belirlenir.
(2) Kütüphanenin koleksiyon oluşturmadaki temel hedefleri üniversitenin imkanları dahilinde aşağıda belirtilmiştir:
a) Öğretimi ve entelektüel faaliyetleri desteklemek amacıyla kitap, dergi, elektronik ve görsel-işitsel kaynağı sağlamak.
b) Araştırmalar için gerekli kaynakları sağlamak.
c) Her ders için temel ve yardımcı kaynakları sağlamak.
ç) Her konu ile ilgili referans kaynaklarını sağlamak.

Kaynak seçimi ölçütleri
MADDE 25- (1) Satın alma veya bağış yoluyla kütüphane koleksiyonuna girecek olan bütün kaynaklar, üniversitenin genel eğitim ve öğretim hedefine, saptanmış olan amaçlarına açıkça uygun olarak seçilir.
(2) Kaynak seçimi, aşağıdaki ölçütlere göre yapılır:
a) Konu ve dil olarak Üniversitenin programlarına uygunluğu,
b) Halen koleksiyonda mevcut o alandaki kitap ve kitap dışı kaynaklara uygunluğu,
c) Yazarın veya yayına hazırlayanın önemi ve statüsü,
ç) Kaynağın maliyeti,
d) Bibliyografyalarda kullanılmış olması,
e) Üniversite öğretim elemanlarının önerileri,
f) Yayınevinin güvenilirliği ve standartları,
g) Fiziki formun uygunluğu.

Bağış politikası ve bağış işlemleri
MADDE 26- (1) Kütüphaneye, bağış ve değişim yoluyla bilgi kaynağı sağlanabilir.
(2) Bağış ve değişim yoluyla bilgi kaynağı sağlanmasında, aşağıdaki esaslar uygulanır:
a) Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi amaçlarına, eğitim-öğretim ve araştırma ihtiyaçlarına uygun nitelikte olan, güncelliğini ya da bilimsel özelliğini yitirmemiş bilgi kaynakları ile araştırmacıları sosyal, kültürel ve edebi açıdan destekleyici nitelikteki (öncelikli olarak kütüphane kaynaklarında bulunmayan) bilgi kaynakları bağış olarak kabul edilir.
b) El yazmaları ve nadir basma eser niteliğini taşıyan kitap vb. hariç olmak üzere; sosyal bilimler alanındaki eserlerin (bağış tarihinden itibaren) yayın yılı 30 yıldan eski olanları kabul edilmez. Edebi eserler için tarih kısıtlaması bulunmamaktadır.
c) Fiziksel açıdan hasarlı, sayfaları eksik, üzerinde başka bir kurumun aidiyet kaşesi bulunan bilgi kaynakları bağış olarak kabul edilmez.
ç) İdeolojik ve ahlak kurallarıyla bağdaşmayan vb. bilgi kaynakları ve aynı kaynağa ait birden çok nüshalar bağış olarak kabul edilemez.
d) Gazeteler bağış olarak kabul edilmez.
e) Bağışçıya ait kişisel notların bulunduğu evrak ve diğer özel belge ve eşyalar kütüphane koleksiyonuna giremeyeceğinden kabul edilmez.
f) Süreli yayınlarda; kendi içinde cilt bütünlüğü sağlamayan yayınlarla, mevcut koleksiyon ile bütünlük sağlamayan yayınlar, tek sayılar ve makalelerin ayrı basımları bağış olarak kabul edilmez.
g) İlköğretim, lise ders kitapları, teksir, fotokopi ile çoğaltılmış ya da korsan basım bilgi kaynakları bağış olarak kabul edilmez.
ğ) Bağış yapan kişiler için, kütüphane içinde koleksiyonun bütünlüğünü bozacak şekilde özel bir koleksiyon ya da mekân oluşturulamaz. Ancak bağışlanan bilgi kaynakları, yazma veya nadir eserlerden ya da belirli bir konuda zengin bir koleksiyondan oluşuyorsa özel bir bölüm oluşturulabilir. Bu konudaki karar, Daire Başkanlığına aittir.
h) Bağışlanacak bilgi kaynakları Kütüphaneye “Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Kütüphanesi Bağış Yayın Kabul Formu” ile teslim edilir. Bağışlanan bilgi kaynaklarının kütüphane koleksiyonuna eklenmesi, eklenmeyenlerin başka kurumlara bağışlanması veya geri dönüşüme gönderilmesi konusunda karar verme yetkisi Daire Başkanlığına aittir.
ı) Bağışçılara, AHBVÜ Rektörü tarafından teşekkür yazısı yazılır.
i) Bağışlanan basılı bilgi kaynaklarının iç kapağına Kütüphane ve Dokümantasyon Daire Başkanlığınca “Kütüphanemize ………………. tarafından bağışlanmıştır” damgası vurulur.
j) Bağış gelen kitap vb. materyalin hizmete hazır hale getirilmesi için gerekli işlemlerin yapılmasında öncelik, öğretim elemanları ve öğrenci istekleri ile satın alınan bilgi kaynaklarına aittir.
k) Bağış olarak kabul edilen eserler Taşınır Mal Yönetmeliğine göre kayıt altına alınarak, taşınır fişi bağışta bulunana bildirilir.

Demirbaştan düşme
MADDE 27- (1) Kullanıcı tarafından kaybedilen ve yerine konulamayan yayınlar, sayfa bütünlüğünü yitirmiş eserler ile hasarlı olduğu ve onarımı mümkün olmadığı için kullanılamaz duruma gelmiş kaynakların koleksiyondan düşme işlemi, Daire Başkanlığı tarafından gerçekleştirilir.
(2) Güncelliğini yitirmiş veya koleksiyon geliştirme kuralları gereği koleksiyonda bulunması uygun olmayan eserlerin ayıklama ve koleksiyondan düşme işlemi, Daire Başkanlığınca gerçekleştirilir.


ALTINCI BÖLÜM
Yürürlük ve Yürütme
Yürürlük
MADDE 28- (1) Bu Yönerge Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Senatosunda kabul edildiği tarihten itibaren yürürlüğe girer.

Yürütme
MADDE 29- (1) Bu yönerge hükümlerini Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Rektörü yürütür.


Yönergenin Kabul Edildiği Senatonun
Tarihi Sayısı
25/10/2018 2018/40
Yönergede Değişiklik Yapılan Senatonun
Tarihi Sayısı
13/06/2019 2019/34